Yerel yönetimlerin en önemli yapı taşlarından biri olan muhtarlık kurumu, halkla devlet arasındaki köprüyü kuran en samimi temsil mekanizmalarından biridir. Akhisar’da uzun yıllardır hem mahallesine hem de muhtar arkadaşlarına hizmet eden Akhisar Muhtarlar Derneği Başkanı İhsan Gümüş, hem yaşam öyküsü hem de görev anlayışıyla “muhtarlık gönül işidir” sözünü fazlasıyla hak eden bir isim.

Bu röportajda, çocukluk yıllarından başlayarak tiyatroya duyduğu tutkudan, hayatındaki acılara ve sevinçlere, muhtarlık serüveninden dernek başkanlığına uzanan samimi bir yaşam yolculuğuna tanıklık edeceksiniz. Gümüş, muhtarlığın tarihsel gelişiminden bugünkü önemine, emniyetle iş birliğinden sosyal yardımlara kadar birçok konuda içten açıklamalarda bulundu.

19 Ekim Muhtarlar Günü vesilesiyle gerçekleştirdiğimiz bu söyleşide, hem İhsan Gümüş’ü daha yakından tanıyacak hem de muhtarlarımızın toplumdaki yerini ve değerini bir kez daha hatırlayacaksınız.
 

Ferdi Deren:
Muhtarlık serüveniniz nasıl başladı? “Ben muhtar olayım” mı dediniz? (Gülüşmeler)

İhsan Gümüş:
Aslında hiç aklımda yoktu. Üç farklı listede aza olarak yer almıştım ve her üçünde de ciddi oy aldım. Hatta bazı dönemlerde adaylardan daha fazla oy çıkardım. Bu da halkın bana duyduğu güvenin göstergesiydi. Dönemin muhtarı vefat edince altı aylık geçici muhtarlık yaptım.

2004 seçimlerinde karşıma rakip çıkmadı, 2009’da yine tek adaydım. İki dönem muhtarlık yaptım. 2014’te ise listemde aza olan bir arkadaşım aday oldu ve dört oy farkla kaybettim. 2019 ve 2024 seçimlerinde yeniden aday oldum ve halkın teveccühüyle tekrar kazandım. Şu anda hem muhtarlık hem de Akhisar Muhtarlar Derneği Başkanlığı görevimi sürdürüyorum.

Muhtar olmadığım beş yıllık süreçte de boş durmadım; MASKİ’de görev yaptım, halka hizmet etmeye devam ettim. Şimdi yeniden hem mahalleme hem de muhtar arkadaşlarıma hizmet etmenin mutluluğunu yaşıyorum.

Ferdi Deren:
Muhtarlar Günü töreninde muhtarlığın tarihinden bahsettiniz. Cumhuriyet’le birlikte başladığını sanıyordum ama meğer çok daha eskiymiş. Biraz anlatır mısınız?

İhsan Gümüş:
Evet, çoğu kişi muhtarlığın Cumhuriyet’le başladığını sanıyor ama aslında kökeni 1800’lü yıllara, II. Mahmud dönemine kadar uzanıyor. O dönemden beri muhtarlar devletin yereldeki eli olarak hizmet veriyor.

Türkiye’nin ilk kadın muhtarı ise 1933 yılında İzmir’in Tire ilçesinde seçildi. Toplumun sosyal sorunlarına çözüm getiren, kız kaçırma olaylarını önleyen, kumarla mücadele eden, evliliklerin önündeki engelleri kaldırmak için çabalayan bir kadındı. 1990 yılında vefat etti.

Ferdi Deren:
Muhtarlar Günü ne zamandır kutlanıyor? Son yıllarda daha fazla önem kazandı, neler söylemek istersiniz?

İhsan Gümüş:
Muhtarlar Günü, 2015 yılında Sayın Cumhurbaşkanımızın talimatıyla Resmî Gazete’de yayımlanan kararnameyle ilan edildi. 2016 yılından bu yana her 19 Ekim’de kutlanıyor.

Eskiden muhtarların maaşı, sigorta hakkı yoktu. Bugün bu imkanlara kavuştuk. Sayın Cumhurbaşkanımıza muhtarlara verdiği değer için teşekkür ediyorum. Bizler devletin hiyerarşik yapısının bir parçasıyız, birer idareciyiz.

Bazı kişiler “muhtarlık kapatılsın” gibi bilinçsiz açıklamalarda bulunuyor. Oysa biz sadece kaşe basan insanlar değiliz; mahalledeki ihtiyaç sahiplerini tespit ediyor, yardımseverlerle buluşturuyoruz. Ev eşyasından gıdaya kadar birçok yardımın halka ulaşmasını sağlıyoruz. Ayrıca emniyet güçleriyle de yakın iş birliği içindeyiz.

Ferdi Deren:
Emniyetle nasıl bir iş birliği yürütüyorsunuz?

İhsan Gümüş:
Örneğin televizyonda gördüğünüz “şafak operasyonları” var ya, biz de o operasyonlarda resmî gözlemci olarak yer alıyoruz. Emniyet birimleri bizi arar, götürür, biz de şahitlik görevimizi yaparız. Ayrıca sosyal yardımlaşma ve güvenlik konusunda da aktif rol oynarız.

Dernek başkanı olduğumdan bu yana şu ilkeye hep önem verdim:
Merkez mahalle muhtarıyla kırsal mahalle muhtarı arasında fark olmamalı. Her muhtar eşit temsil edilmeli. Örneğin çelenk sunma törenlerinde bir merkez muhtar ve bir kırsal muhtar birlikte çelenk taşır. Bu birliktelik bizim en büyük gücümüzdür.

Ayrıca geçtiğimiz günlerde Büyükşehir Belediye Başkanımız tüm muhtarlara 5.000 TL’lik yol ve harcırah desteği sağladı. Kendisine bu destek için teşekkür ediyoruz.

Ferdi Deren:
Bu güzel ve samimi röportaj için çok teşekkür ederim. Sizlere ve tüm muhtarlarımıza hizmetlerinizden dolayı okuyucularım adına teşekkür eder, 19 Ekim Muhtarlar Günü’nüzü kutlarım.

İhsan Gümüş:
Ben de size teşekkür ederim. Bu röportaj vesilesiyle muhtarlığın önemini bir kez daha anlatma fırsatı buldum. Umarım okuyucularınız da muhtarlığın sadece bir idari görev değil, bir gönül işi olduğunu bir kez daha görmüştür. Herkese saygı ve selamlarımı iletiyorum.

Ferdi Deren:
Emeği geçen tüm basın mensuplarına teşekkür ederiz.